HİSSE SENEDİ NEDİR ?
Hisse senedi, sermaye şirketlerinin ortaklarına sermaye paylarını belgelendirmek amacı ile verilen ve aynı zamanda şirket sermayesinin belirli bir kısmını temsil eden kıymetli evrak niteliğine haiz senettir. Sermaye Piyasası Kurulundan izin alınması koşulu ile anonim şirketler, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ve özel kanunla kurulmuş kurumlar (T.C. Merkez Bankası, Kamu İktisadi Teşekkülleri, sigorta şirketleri, bağlı ortaklıklar) hisse senedi çıkarabilir. Borsanın en çok işlem gören yatırım araçlarından biri olan hisse senetleri hem yatırımcı hem de şirketler için oldukça önem arz etmektedir.
Hisse senetleri adi ve imtiyazlı hisse senedi, primli ve primsiz hisse senedi, kurucu hisse senedi ve intifa hisse senedi, nama ve hamiline yazılı hisse senedi gibi yatırımcısına sağladığı hak, ihraç oranları ve devir işlemleri gibi konularda farklı çeşitlere ayrılmaktadır.
HAMİLİNE YAZILI HİSSE SENETLERİNİN DEVRİ NE ŞEKİLDE GERÇEKLEŞİR?
Hamiline yazılı hisse senetlerinde, kıymetli evrakı kanunlara uygun olarak elinde bulunduran kişi hak sahibidir ve pay senetleri, pay bedellerinin tamamının ödenmesinin ardından yönetim kurulunun alacağı bir karara istinaden bastırılır. Yönetim kurulu kararında asgari olarak, bastırılacak pay senetlerinin; adedi, tertibi, itibari değeri, temsil ettiği pay adedi ve tutarı, grubu, şirket tarafından verilen sıra numarası ile toplam pay adedi ve bu paylara karşılık gelen toplam pay bedeli belirtilir. Nama yazılı hisse senedinden farklı olarak hamiline yazılı hisse senedi üzerinde ortak ile ilgili kişisel bilgilere yer verilmemektedir.
Hamiline yazılı hisse senedi, devir işlemlerinin kolay yapılabiliyor olması nedeniyle tercih edilmekte idi. Ancak 31/12/2020 tarih ve 31351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7262 sayılı Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 486. ve 489. Maddelerinde değişiklik yapılmıştır. Söz konusu değişiklik ile 1 Nisan 2021 tarihi itibariyle; payları kayden izlenen şirketler dışında kalan anonim şirketlerin hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgiler, senetler pay sahiplerine dağıtılmadan önce Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilme zorunluluğu getirilmiştir. Söz konusu bildirim zorunluluğunun yerine getirilmemesi halinde idari para cezası uygulanacaktır.
7262 Sayılı Kanun ile 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren, hamiline yazılı hisse senetlerinin devrinin Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirimi de zorunlu hale getirilmiştir. Bu nedenle, 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren, hamiline yazılı hisse senedinin devri için, artık sadece hamiline yazılı hisse senedinin zilyetliğinin geçirilmesi, yani senedin devralana teslim edilmesi yeterli olmayacak, hamiline yazılı hisse senedinin devrinin ayrıca Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmesi de gerekmektedir. Devrin geçerlilik kazanabilmesi için Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirim yapılması şarttır.
1 NİSAN 2021 TARİHİNDEN ÖNCE BASTIRILAN HAMİLİNE YAZILI HİSSE SENEDİNE SAHİP OLANLARIN MERKEZİ KAYIT KURULUŞUNA BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ VAR MI?
7262 sayılı Kanun ile Türk Ticaret Kanunu’na eklenen geçici 14. Madde ile hamiline yazılı pay senedine sahip olanların 31/12/2021 tarihine kadar Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmek üzere pay senetleri ile birlikte anonim şirkete başvurması gerektiği öngörülmüştür. Bahse konu başvuru üzerine anonim şirket yönetim kurulunun, beş iş günü içinde hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgileri Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirmesi gerektiği düzenlenmiştir. Bu kapsamda 31/12/2021 tarihine kadar, hamiline yazılı hisse senedine sahip olanların merkezi kayıt kuruluşuna bildirilmek üzere anonim şirkete başvurmaları gerekmektedir. Hamiline yazılı hisse senedi sahiplerinin Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirim yapılması için başvuruda bulunmaması halinde ise, genel kurula katılma, oy kullanma, kâr payı alma gibi kanundan doğan paya bağlı haklarını gerekli başvuru yapılıncaya kadar kullanamayacağı açıkça hüküm altına alınmıştır.
